Bruksizm to nieświadoma, nawykowa, nadmierna aktywność mięśni żwaczy, która prowadzi do zgrzytania zębami i ich mocnego zaciskania zarówno w nocy, jak i również w dzień. Obecnie z bruksizmem zmaga się coraz więcej pacjentów, dlatego też uznawany jest za nie tylko problem stomatologiczny, ale także za chorobę psychosomatyczną.
Bruksizm najczęściej pojawia się u osób z wadami zgryzu, jednak może wystąpić także u ludzi narażonych na bezpośredni, silny i długotrwały stres. Samo leczenie bruksizmu jest wieloetapowe i wielospecjalistyczne. Niepodjęcie leczenia w odpowiednim czasie może mieć znacznie poważniejsze skutki niż jedynie ścieranie szkliwa. Nieleczony bruksizm nierzadko prowadzi do silnych bóli głowy i twarzy, problemów z kręgosłupem, wzrokiem i słuchem.
Jakie są przyczyny bruksizmu?
Przyczyny występowania bruksizmu nie są do końca wyjaśnione, bowiem jest to choroba wieloczynnikowa. Wśród wielu przyczyn nadmiernego zgrzytania zębami wymienia się jednak najczęściej:
- zaburzenia zgryzowo-zwarciowe,
- stres,
- zaburzenia psychiczne i emocjonalne, m.in. schizofrenia, stany lękowe, depresja, ADHD czy autyzm,
- zaburzenia prawidłowego funkcjonowania gospodarki hormonalnej, np. niedoczynność tarczycy,
- choroby układu pokarmowego,
- przerost migdałków,
- niedobory witamin i minerałów,
- alergie.
Czym objawia się bruksizm?
Pierwsze objawy bruksizmu nie są łatwe do zaobserwowania, bowiem pojawiają się głównie w nocy i polegają na wspomnianym powyżej nawykowym zgrzytaniu zębami i silnym ich zaciskaniu. Jednak samych objawów jest znacznie więcej i sam pacjent może je zauważyć na co dzień. Należą do nich m.in.:
- starte, popękane lub rozchwiane zęby,
- nadwrażliwe zęby,
- przygryzione dziąsła i krwawienie podczas mycia zębów,
- ból głowy,
- ból szczęki,
- nieprawidłowości w stawach skroniowo-żuchwowych, np. trzaski i przeskakiwanie żuchwy, problem z otworzeniem szeroko ust,
- ból w okolicach odcinka szyjnego kręgosłupa.
Diagnoza i leczenie bruksizmu
Objawy bruksizmu są bardzo charakterystyczne, dlatego też stosunkowo łatwo jest je zdiagnozować. Jednak najważniejszym punktem procesu leczenia jest ustalenie przyczyny i wyeliminowanie jej. W przypadkach kiedy zgrzytanie zębami pojawia się w wyniku, np. stresu, należy udać się do wykwalifikowanego terapeuty, psychiatry lub neurologa. Jeżeli przyczyna leży po stronie zgryzu, konieczna jest eliminacja tych nieprawidłowości. Wśród metod leczenia bruksizmu na tle stomatologicznym wymienić można zastosowanie szyn relaksacyjnych lub obstrzykiwanie przy użyciu toksyny botulinowej.
